بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
طرح اصلاح و توسعه باغات زیتون از سال 1371 در کشور شروع شد که متأسفانه این طرح بهدلیل عدم برخورداری کافی از پشتوانه تحقیقاتی و عدم سازگاری بیشتر ارقام کاشته شده با شرایط اقلیمی محل کاشت چندان موفقیت آمیز نبود و در بسیاری از موارد با شکست مواجه شد. نتایج اجرای طرحها و پروژههای تحقیقاتی در استان فارس منجر به معرفی هشت رقم و ژنوتیپ برتر زیتون شامل: آمیگدالولیا، تخم کبکی، دکل، دوستی (دزفول)، دهقان، زرد، شیراز و کنسروالیا گردید. ارقام آمیگدالولیا، دکل، زرد و کنسروالیا در آزمایشهای سازگاری و بهزراعی به عنوان ارقام برتر شناخته و معرفی شدند و سایر ژنوتیپها شامل تخم کبکی، دوستی (دزفول)، دهقان و شیراز از زیستگاههای بومی استان فارس جمعآوری و اهلی گردید. کاشت این ارقام و ژنوتیپها، متوسط عملکرد باغهای زیتون استان فارس را حدود پنج برابر افزایش دادند. با توجه به واقع شدن کشور ایران در ناحیه خشک و نیمه خشک جهان، خشکسالیهای پیاپی، برداشت بیرویه آب از منابع زیر زمینی و در نتیجه کمبود آب، در صورت معرفی ارقام مناسب زیتون برای اقلیمهای متفاوت، توسعه کشت زیتون میتواند به عنوان یک راهکار برای مقابله با این چالشها باشد.