ریخت‏ شناسی و زیست‏ شناسی گلدهی در زیتون

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

2 سازمان تحقیقاتبخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

چکیده

زیتون گیاهی است نیمه گرمسیری که کشت آن در عرض‏های جغرافیایی 20 تا 45 درجه شمالی و جنوبی امکان پذیر است ولی تولید تجاری آن در عرض‏های 30 تا 45 درجه شمالی و جنوبی صورت می‏گیرد. گلدهی یک پدیده فصلی است که تحت تأثیر و کنترل محیط قرار دارد. فعالیت‏های فیزیولوژیکی ناشی از انگیزش گل مدتی قبل از ظهور گل آغاز می‏گردد. گلدهی درختان زیتون در بهار انجام می‏شود و حدود هشت هفته بعد از آن گل‏انگیزی در جوانه‏ها برای تولید گل در سال بعد رخ می‏دهد. کشت زیتون در مناطقی با زمستان‏های گرم به دلیل برطرف نشدن نیاز سرمایی باعث عدم گلدهی شده و همچنین در مناطقی که نیاز سرمایی به طور کامل بر طرف نشود باعث تاخیر در ظهور اولین گل‏ها و نیز طولانی شدن دوره گلدهی می‏شود. گل‌های زیتون از نظر ریخت‏شناسی با خودگرده‌افشانی یا دگرگرده‌افشانی سازگار است. تعداد گل در گل‏آذین در ارقام زیتون تغییرات زیادی داشته و بر اساس موقعیت جغرافیایی، شاخه های حاوی گل بر روی درختان تغییر می‌کند. گرده‌افشانی در درختان زیتون به کمک باد صورت می‌گیرد. عواملی چون خود ناسازگاری، درجه حرارت و زنده بودن دانه گرده در تلقیح و تشکیل میوه زیتون مؤثر هستند. گاهی در بین ارقام زیتون ارقام نر عقیم دیده می‌شود.

کلیدواژه‌ها